Hân hoan với diễm phúc tử đạp sắp được lãnh nhận, bất chấp những đau đớn và khổ hình trong tù, cha vẫn tiếp tục rao giảng tình thương vô biên của Thiên Chúa. Cha khích lệ, nâng đỡ tinh thần những anh em giáo hữu đang bị giam cầm, an ủi những anh em giáo hữu âm thầm đến thăm cha và ban bí tích cho họ.
Thánh Giuse Trần Văn Tuân
(1821-1861)
Giuse Tuân, Sinh năm 1821 tại Trần Xá, Hưng Yên, Linh mục dòng Ða Minh, bị xử trảm ngày 30/04/1861 tại Hưng Yên dưới đời vua Tự Ðức. Ngày 29.04.1951, Đức Thánh cha Pio XII suy tôn linh mục Giuse Tuân lên bậc chân phước cùng với 24 vị tử đạo khác trên đất Việt. Ngày 19.06.1988, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II nâng ngài lên bậc Hiển thánh Ngày 19-06-1988, Đức Gioan Phaolô II suy tôn ngài lên hàng Hiển thánh. Lễ kính vào ngày 30/04.
Chứng nhân tình thương.
“Thiên Chúa vẫn luôn luôn tác tạo những mùa xuân tươi đẹp. Ngài ban cho mùa màng tiếp tục sinh hoa kết trái. Cũng thế, do bàn tay uy quyền và rộng rãi của Ngài, Thiên Chúa sẽ gieo vãi trên mỗi thế hệ đang lên đầy đủ những đức tính dịu hiền nhân ái, để nâng đỡ những người buồn thảm, hỗ trợ những kẻ lâm nguy. Tương lai sẽ do tình thương, vì không sớm thì muộn, tình thương sẽ thắng sự oán thù. (Fx Ronsin)
Linh mục Giuse Tuân đã sống và chết hiên ngang để làm chứng cho Thiên Chúa, Đấng sáng tạo muôn loài, mà con người là thụ tạo được Ngài yêu thương hơn cả, đễn nỗi ban chính Con Một Ngài là Đức Giêsu Kitô, để cho thế gian được ơn tái sinh và sự sống viên mãn cùng Ngài (Ga 10,10)
Giuse Tuân chào đời khoảng năm 1811 tại họ Trần Xa, xứ Cao Xá, tỉnh Hưng Yên (nay là Hải Hưng). Tuy là gia đình nông dân nghèo, nhưng cha mẹ cậu là người đạo đức và tận tâm giáo dục con cái. Tứ cái nôi ấm cúng đó, Giuse Tuân đã lớn lên trong chân lý đức tin và trong tình thương của Thiên Chúa, của cha mẹ và của mọi người.
Từ thiếu niên, câu Tuân đã được nhận vào nhà Đức Chúa Trời học tập và sống tinh thần phúc âm. Sau đó cậu được chọn và học chủng viện, rồi thụ phong linh mục, trở thành người phục vụ Tin mừng trong thời bách hại tàn khốc nhất dưới triều đại vua Tự Đức, với những cuộc bắt bớ nhằm tiêu diệt các giáo sĩ và giáo dân trên đất Việt. Để có cơ hội cộng tác chặt chẽ hơn với các thừa sai Đaminh trong công cuộc truyền giáo, năm 1857 cha Giuse Tuân xin vào dòng anh em Thuyết giáo (trong dòng tên gọi cha là Hoan). Năm 1858, cha được tuyên khấn trong dòng và trở thành một tu sĩ gương mẫu đạo đức.
Truyền bá tình thương.
Trước cơn bách hại tàn bạo của vua tự đức, vì lo lắng cho đoàn chiên bơ vơ, cha Tuân phải lãnh trốn để có thể âm thầm phục vụ cho con cái trong hoàn cảnh khó khăn này.
Đầu năm 1861, khi cha đang giúp ở xứ Ngọc Đồng, một bà già bị bệnh nặng sai con trai đi mời cha Tuân về ban bí tích sau cùng cho bà. Không ngờ người con ngỗ nghịch này vì ham lợi lộc đã trở thành kẻ phản bội. Hắn đi tố giác với quan huyện để lấy tiền thưởng. Quan liền bắt cha giải lên tỉnh Hưng Yên nộp cho quan Tổng đốc.
Tại công đường, dù cha Tuân bị hành hạ, tra tấn, gông cùm… vẫn hiên ngang trung thành với Thầy chí thánh. Cha một mực làm chứng cho niềm tin của mình vào Đức Giêsu, dù phải hy sinh cả mạng sống. Hân hoan với diễm phúc tử đạp sắp được lãnh nhận, bất chấp những đau đớn và khổ hình trong tù, cha vẫn tiếp tục rao giảng tình thương vô biên của Thiên Chúa. Cha khích lệ, nâng đỡ tinh thần những anh em giáo hữu đang bị giam cầm, an ủi những anh em giáo hữu âm thầm đến thăm cha và ban bí tích cho họ.
Trong tình yêu Thiên Chúa.
Cuối cùng người chiến sĩ anh dũng đã chạy tới đích. Sau nhiều cực hình trong mấy tháng trời, án trảm quyết cha Tuân được vua Tự Đức châu phê.
Ngày 29.04.1861, cha bị đem ra pháp trường Hưng Yên xử. Tại pháp trường, một giáo hữu chứng kiến vụ hành quyết cha, bà Anna Bình, đã làm chứng trong hồ sơ phong thánh như sau:
“Tôi đã thấy người tôi tá Chúa (cha Tuân) đi lãnh án tử với thái độ trang nghiêm, dũng cảm và hân hoan. Cha phải bước đi khó khăn, chậm chạp vì hai chân bị xiềng xích nặng nề. Khi tới nơi xử, cha quỳ gối xuống, kêu tên cực thánh Giêsu, biiểu lộ lòng tin yêu và phó thác, rồi bình thản đón chờ cái chết. Có nhiều người đã chứng kiến cái chết oai hùng của cha. Tôi đến gần và lấy vải thấm máu cha vừa đổ xuống”.
Trường thi tử Đạo
Linh mục Tuân quê hương Trần Xá
Sinh Tân Mùi (1811) ba má nhà nông
Cảnh nhà nghèo lại con đông
Gia đình đạo đức cộng đồng Thánh gia
Giuse Tuân mẹ cha giáo dục
Cả gia đình ơn phúc Kitô
Ðức tin vững mạnh tung hô
Phượng thờ Thiên Chúa điểm tô rạng ngời
Tuân được chọn từ thời niên thiếu
Vào chủng viện năng khiếu triển khai
Thông minh đạo đức hiền tài
Sau về thần học, Ðức Ngài tấn phong
Chức Linh Mục quan phòng ơn Chúa
Ít lâu sau tuyên hứa nhập dòng
Ðaminh lễ khấn đã xong
Lên đường rao giảng cầu mong ơn lành
Thời bách hại Cha đành lẩn trốn
Thăm đoàn chiên khắp chốn bơ vơ
Âm thầm phục vụ đón chờ
Biết bao nguy hiểm bất ngờ xảy ra
Xứ Ngọc Ðồng bà già bệnh nặng
Sai con đi để đặng đón Cha
Xức dầu giải tội cho bà
Người con bất hiếu nó đà tố quan
Ham tiền thưởng sẵn sàng phản bội
Quan cho vây để về bắt Cha
Ngài đang xức dầu bà già
Lính liền trói bắt giải tòa Hưng Yên
Chúng nộp Ngài quan trên tuần phủ
Tại nơi đây lãnh đủ khổ hình
Hù Cha nhìn thấy thất kinh
Sau quan dụ dỗ chưa trình Vua phê
Hãy quá khóa ra về thoải mái
Còn quyền ta trở ngại gì đâu
Cha Tuân cương quyết khởi đầu
Tôi đây Linh Mục cho dầu khó nguy
Ðường lối Chúa sẵn đi tới đích
Về nước Trời giải thích quan hay
Giàu sang phú quý đời này
Như cơn gió thoảng cuốn bay còn gì
Tình yêu Chúa mới thì bền vững
Trước giáo gươm ta đứng hiên ngang
Ðầu rơi tử đạo sẵn sàng
Nhờ quan chuyển án lên đàng cho Vua
Người chiến sĩ chạy đua tới đích
Ra pháp trường mục kích Sông Hồng
Nhiều người trong đám dân đông
Nhìn Cha thọ án mà lòng thương riêng
Ngài bước chậm bị xiềng quá nặng
Cha kêu tên nghe đặng Giêsu
Hồng ân tử đạo hộ phù
Linh hồn Chúa thưởng thiên thu Nước Trời
Thi hài được về nơi an táng
Chết oai hùng xứng đáng con Cha
Máu đào tử đạo chan hòa
Nảy sinh hạt giống quê ta rạng ngời
Phúc tử đạo đẹp ơi Tân Dậu (1861)
Bỏ thế gian để tậu Nước Trời
Gan vàng, dạ sắt tên người
Suy tôn Tân Mão (1951) tuyệt vời thánh nhân
Lời bất hủ: Dù cha bị hành hạ tra tấn gông cùm vẫn hiên ngang trung thành với Thầy Chí Thánh Giêsu, bất chấp những đau đớn và khổ hình trong tù, cha vẫn tiếp tục rao giảng tình thương vô biên của Thiên Chúa, cha khích lệ, nâng đỡ tinh thần những anh em giáo hữu đang bị giam cầm, an ủi những anh em giáo hữu âm thầm đến thăm cha và ban Bí tích cho họ.
